บทคัดย่อ

      ความมุ่งหมายของการวิจัยนี้ เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบันและการใช้ประโยชน์ของอาคารสถานที่ของโรงเรียนประถมศึกษา สังกัดกรมสามัญศึกษา ในเขตกรุงเทพมหานครและเปรียบเทียบอัตราการใช้ห้องเรียน และอัตราการใช้พื้นที่ต่อนักเรียนของโรงเรียนขนาดใหญ่ ขนาดกลางและขนาดเล็กกับเกณฑ์มาตรฐานของยูเนสโก พบว่าโรงเรียนทั้งสามขนาดตั้งอยู่ในย่านชุมชนธุรกิจใกล้ตลาดประสบปัญหาเสียงดังรบกวนจากการจราจร ปัญหาน้ำท่วมโรงเรียน ปัญหาเนื้อที่คับแคบขยายไม่ได้ขาดแคลนสนามทุกประเภท โรงเรียนขนาดกลางและขนาดเล็กมีอาคารประกอบน้อย โรงเรียนขนาดเล็กเกือบทุกโรงไม่มีห้องวิชาเฉพาะ ส่วนโรงเรียนขนาดใหญ่และขนาดกลางขาดแคลนส้วมนักเรียนอย่างมาก เมื่อเปรียบเทียบสภาพอาคารสถานที่ของโรงเรียนทั้งสามขนาดในด้านทำเลที่ตั้ง ด้านอาคารเรียนและอาคารประกอบด้านห้องเรียนและห้องอื่น ๆ และด้านเครื่องอำนวยความสะดวก ปรากฏว่าโรงเรียนขนาดใหญ่มีสภาพห้องเรียนและห้องอื่น ๆ ดีกว่าโรงเรียนขนาดเล็กส่วนในด้านอื่น ๆ โรงเรียนทั้งสามขนาดไม่แตกต่างกัน
    ผลการวิเคราะห์ด้านการใช้ประโยชน์อาคารสถานที่ของโรงเรียนทั้งสามขนาดไม่แตกต่างกัน และเมื่อนำไปเปรียบเทียบกับเกณฑ์มาตรฐานของยูเนสโกแล้วปรากฎว่าโรงเรียนทั้งสามมีอัตราการใช้ห้องเรียนและห้องวิชาเฉพาะต่ำกว่าเกณฑ์แต่อัตราการใช้พื้นที่ต่อนักเรียนสูงกว่าเกณฑ